Nowy kraj w Europie blisko? To... państwo zakonne

W Albanii pojawił się niezwykły projekt polityczno-religijny, który może zmienić mapę Europy. Władze tego bałkańskiego kraju ogłosiły plany wydzielenia fragmentu swojego terytorium na rzecz Suwerennego Państwa Zakonu Bektaszytów. Projekt zakłada utworzenie najmniejszego państwa świata na wschodnich obrzeżach stolicy Albanii – Tirany. Co ciekawe, nowo powstający kraj miałby obejmować zaledwie 0,11 km², co stanowi jedną czwartą powierzchni Watykanu.

Kim są bektaszyci?

Bektaszyci to mistyczne bractwo wywodzące się z sufickiego nurtu islamu. Zakon ten, założony w XIII wieku na terenach dawnego Imperium Osmańskiego, łączy elementy szyickiego i sufickiego mistycyzmu. Z uwagi na swoje liberalne podejście do religii, są uważani za heretyków zarówno przez sunnitów, jak i szyitów. W odróżnieniu od bardziej ortodoksyjnych odłamów islamu, bektaszyci promują umiarkowane podejście do religii. W Albanii stanowią niewielki procent społeczeństwa – około 2% populacji według spisu z 2011 roku, jednak ich wpływy historyczne i kulturowe są znaczne.

 

Głową zakonu jest 64-letni Baba Mondi, były oficer armii albańskiej, który zapowiedział, że nowe państwo nie będzie narzucać surowych reguł islamskich, jak np. wymóg noszenia określonych strojów przez kobiety w miejscach publicznych. Zakon bektaszytów znany jest z liberalnego podejścia do kwestii takich jak spożywanie alkoholu czy wolność w wyborze ubioru, co wyróżnia go na tle innych odłamów islamu.

Nowe państwo na mapie Europy

Tereny, które miałyby zostać przekazane bektaszytom, to już teraz ich własność, co ułatwia proces tworzenia nowego państwa. Powierzchnia Suwerennego Państwa Zakonu Bektaszytów ma wynieść 11 hektarów, czyli około połowę powierzchni Stadionu Narodowego w Warszawie. Mimo niewielkich rozmiarów, państwo ma mieć własną administrację, paszporty oraz symboliczne granice. Co ciekawe, nie przewiduje się istnienia straży granicznej ani wojska, co podkreśla pokojowy charakter nowego bytu politycznego.

 

Pod względem prawnym, proces uzyskania niepodległości nowego państwa wymaga zatwierdzenia przez parlament Albanii. Obecnie rząd tego kraju analizuje projekt pod kątem zgodności z konstytucją, co może napotkać pewne trudności. Konstytucja Albanii, w artykule 3, podkreśla nienaruszalność terytorium państwowego, co może stać się punktem spornym. Jednak partia rządząca dysponuje większością parlamentarną, co sprawia, że uzyskanie zgody na wydzielenie terytorium wydaje się prawdopodobne.

Reakcje międzynarodowe i polityczne

Planowane utworzenie Suwerennego Państwa Zakonu Bektaszytów budzi mieszane reakcje w świecie muzułmańskim. Ze względu na specyficzne, umiarkowane podejście bektaszytów do islamu, niektóre kraje muzułmańskie mogą nie uznać nowego państwa. Szczególnie Iran, który teoretycznie powinien wspierać sufickie zakony szyickie, najprawdopodobniej nie poprze tego projektu z powodów politycznych i ideologicznych.

 

Niektórzy obserwatorzy widzą w tym projekcie także potencjalne korzyści marketingowe. Albania, jako kraj stosunkowo mniej turystyczny w porównaniu do swoich sąsiadów, może liczyć na zwiększone zainteresowanie turystów dzięki unikalnemu mikropaństwu, które może przyciągnąć osoby zainteresowane kulturą i religią.

Tolerancyjna wersja islamu

Jednym z głównych celów utworzenia nowego państwa jest promowanie tolerancyjnej wersji islamu. Bektaszyci od lat walczą z ortodoksyjnymi interpretacjami religii i starają się propagować ideę wolności osobistej w praktykach religijnych. W nowym państwie nie będzie surowych reguł dotyczących życia społecznego, takich jak restrykcje odnośnie ubioru czy zakaz spożywania alkoholu. Przekaz ten jest zgodny z wizją Ediego Ramy, premiera Albanii, który podkreśla, że nowe państwo będzie odzwierciedleniem umiarkowanego i tolerancyjnego islamu, z którego Albania jest dumna.

 

Powstanie Suwerennego Państwa Zakonu Bektaszytów może być krokiem w stronę propagowania tolerancji i pokojowego współistnienia różnych kultur. Choć nowe państwo będzie niezwykle małe, jego wpływ na postrzeganie islamu w Europie może być znaczący. Przyciągnięcie turystów, promocja umiarkowanego islamu oraz unikalny charakter tego mikropaństwa sprawiają, że projekt budzi duże zainteresowanie zarówno w Albanii, jak i na arenie międzynarodowej.